Category: Jetë dhe Stil

Vendi ynë kohët e fundit ka pësuar një rënie të numrit të lindjeve. Edhe në Lezhë, numri i lindjeve ka pësuar rënie. Sipas të dhënave zyrtare përgjatë viti 2023 kanë ardhur në jetë 111 foshnje më pak se viti paraardhës.

Mjekja gjinekologe Luljeta Delishi rendit disa prej shkaqeve të kësaj situate, ku kryesorja është tkurrja e popullsisë dhe planifikimi familjar.

“Për vitin 2023 totali ka qenë 880 lindje. Në krahasim me 2022 kemi ulje me 111 lindje”, tha Delishi.

Çiftet e reja po zgjedhin të sjellin në jetë më pak fëmijë, ndërsa lindje të shumta ka pasur nga gratë e komunitetit afgan që jetojnë në Shëngjin prej shtatorit 2021.

“Nuk është më ai numri i madh mbi tre fëmijë , përveç afganëve që vijnë me fëmijën e gjashtë, të shtatë, të tetë. Ka pasur një bum të madh afganësh”,- u shpreh mjekja gjinekologe.

Spitali Obsetrik-Gjinekologjik në Lezhë është ndërtuar vitet e fundit me standarte e kushte bashkëkohore dhe shërben për gjithë qarkun, përfshihen dhe Kurbini me Mirditën.

Sipas analizave të fundit, nivelet e larta të zhurmës mund të ndikojnë në humbjen e dëgjimit në të ardhmen.

Fëmijët, adoleshentët dhe të rinjtë mund të jenë veçanërisht të rrezikuar nëse shpesh dëgjojnë shumë orë muzikë në ditë. Kjo matur në vëllime që tejkalojnë kufirin prej 70 decibel, e konsideruar si mesatarja e ekspozimit ndaj zhurmës gjatë një dite, që rekomandohet nga Instituti Kombëtar i Shëndetit (NIH).

Burimi i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) vlerëson se rreth 50 përqind e njerëzve të moshës 12 deri në 35 vjeç, rrezikojnë të humbin dëgjimin për shkak të ekspozimit të zgjatur dhe të tepërt ndaj tingujve të fortë, të tillë si muzika e dëgjuar përmes pajisjeve personale audio, kufjeve.

“Unë mendoj se në një nivel më të gjerë, komunitetet mjekësore dhe audiologjike, si dhe publiku i gjerë, nuk e kuptojnë se humbja e konsiderueshme e dëgjimit, nuk është pjesë e plakjes normale të shëndetshme, por përfaqëson kryesisht humbjen e dëgjimit të shkaktuar nga zhurma” tha Dr. Daniel Fink, kryetari i bordit të Koalicionit të Qetë.

Mary L. Carson, Au.D, audiologe klinike e licencuar, tha se hulumtimi gjithashtu tregon se individët me humbje të dëgjimit të patrajtuar, me kalimin e kohës, janë në një rrezik më të lartë për çmenduri. Mirëpo ajo shtoi se ka disa studime premtuese që tregojnë se trajtimi i humbjes së dëgjimit me aparate dëgjimi zvogëlon rrezikun e çmendurisë.

Kurse këto janë mënyrat për t’i mbajtur veshët të sigurt dhe të shëndoshë:

Mbajeni volumin deri në 70 dBA

NIH shpjegon se tingulli matet në njësi të quajtura decibel, duke deklaruar se, tinguj me ose nën 70 decibel me peshë A (dBA), edhe pas ekspozimit të gjatë, nuk ka gjasa të shkaktojnë humbje të dëgjimit.

Sidoqoftë, ekspozimi i gjatë ose i përsëritur ndaj tingujve në ose mbi 85 dBA mund të shkaktojë humbje të dëgjimit.“Një tregues shumë i mirë, i përafërt, është se nëse një person lodhet duke folur ose për t’u dëgjuar në zhurmën normale të ambientit, kjo nënkupton se zhurma është më shumë se rreth 75 decibel”, tha Fink.

Për shembull, tha ajo në iPhone, përdorni aplikacionin ‘Dëgjimi’ në Qendrën e Kontrollit për të kontrolluar nivelin e audios së kufjeve tuaja. Sipas saj ka shumë aplikacione falas ose të lira që masin nivelin e zërit, të cilat ndihmojnë për të përcaktuar se sa i zhurmshëm është ambienti juaj, raporton Healthline.com.
Kurse shenjat e para më të zakonshme të humbjes së dëgjimit përfshijnë vështirësi në të dëgjuar në mjedise të zhurmshme dhe të ndjeheni sikur po dëgjoni njerëz, por thjesht nuk mund të kuptoni se çfarë thuhet, shpjegoi Carson.

Ajo tha se tringëllima në veshë, ose zhurma, është gjithashtu shpesh një shenjë e hershme e dëmtimit të sistemit të dëgjimit dhe një shenjë paralajmëruese për humbjen e dëgjimit.

Njerëzit që ndonjëherë flenë shumë e ndonjëherë pak, dhe ata që shkojnë në shtrat në orare shumë të ndryshme, përballen me një rrezik më të madh kardiovaskular.

Sa më e parregullt kohëzgjatja e gjumit të tyre, aq më i madh është rreziku i sëmundjeve kardiovaskulare për shkak të ndërprerjes së orës biologjike që ndikon në metabolizmin, presionin e gjakut dhe rrahjet e zemrës, sipas një studimi të ri shkencor amerikan.

Studiuesit, studiuan rreth 2000 njerëz 45-84 gjatë pesë viteve, ku zbuluan se ata që kishin gjumë më të parregullt (të paktën një diferencë prej dy orësh në kohëzgjatjen e gjumit çdo natë) kishin më shumë se dy herë më shumë gjasa të kishin një problem kardiovaskular.

Ata që kishin orarin më të rregullt të gjumit (devijim deri në një orë nga nata në natë) ishin më pak të rrezikuar. I njëjti ndryshim në rrezik ekzistonte për diferencën në kohën e gjumit: ata që ndryshonin me të paktën 90 minuta nga nata në natë ishin në rrezik më të madh se ata që ndryshonin me jo më shumë se 30 minuta.

Një tjetër studim amerikan, konfirmon se nëse të tre kombinohen – gjumë adekuat, gjumë cilësor dhe në intervale të rregullta – atëherë zvogëlohet rreziku i sulmit në zemër, goditjes në tru dhe problemeve të tjera kardiovaskulare.

Në të njëjtën kohë, kjo ndihmon veçanërisht gratë, për të mbajtur një peshë normale. Ata që shkojnë në shtrat në të njëjtën orë çdo natë humbin peshë më lehtë.

Dëshmitë janë vazhdimisht në rritje se gjumi i pakët, i keq dhe i çrregullt rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës, hipertensionit, diabetit, obezitetit etj. Në fakt, disa shkencëtarë argumentojnë se gjumi tani duhet të konsiderohet si treguesi i tetë i shëndetit kardiovaskular, së bashku me duhanin, peshën trupore, dietën, stërvitjen fizike, kolesterolin, presionin e gjakut dhe nivelin e sheqerit.

Studimi i dytë zbuloi se njerëzit me sasinë më të shëndetshme të gjumit (shtatë deri në tetë orë çdo natë) kishin 61% më pak gjasa për t’u diagnostikuar me një problem në zemër. Ata që bëjnë gjumë cilësor dhe jo të parregullt kanë një rrezik 59% më të ulët të sulmit në zemër ose goditje në tru dhe një shans 44% më të ulët për të zhvilluar sëmundje të zemrës brenda pesë viteve të ardhshme.

Në fund, studimi arriti në përfundimin se njerëzit e moshuar që përjetojnë përgjumje gjatë ditës mund të jenë më të rrezikuar nga zhvillimi i sëmundjeve të reja, siç është diabeti, hipertensioni apo kanceri

Kjo vlen sidomos për ata të moshuar që janë të përgjumur gjatë ditës, edhe pse kanë fjetur të paktën shtatë orë gjatë natës.

Sipas studimit, të moshuarit me përgjumje të shpeshtë kishin 2.3 herë më shumë gjasa për të zhvilluar diabet ose hipertension, 2.5 herë më shumë gjasa për të zhvilluar sëmundje të zemrës dhe dy herë më shumë rrezik për kancer pas tre vjetësh.

Nikki Goldstein, eksperte e lidhjeve të dashurisë, ka treguar për shenjat që paralajmërojnë se lidhjes tuaj po i vjen fundi

Si do ta kuptoni se ka ardhur ky moment i pakëndshëm?

Psikologët thonë, megjithatë, se ka shumë shenja që mund të tregojnë se lidhja po kalon një krizë, thjesht çifti mund t’i shpërfillë ose mund të mos i kuptojë.

Megjithatë, nëse do të mund të renditnim katër treguesit më të zakonshëm në një triptik, do të ishte si më poshtë. Sepse, shumë herë, ne shmangim përballen me atë që na lëndon.

Mungesa e vullnetit për t’i bërë gjërat të funksionojnë

Ndonjëherë ka zgjidhje të lehta për problemin e caktuar, mirëpo njëri apo dy partnerët nuk dëshirojnë të merren me të. Nëse gjërat nuk janë duke shkuar për mrekulli, ju ose duhet t’i ndryshoni ato, ose të ndaheni.

Grindje të vazhdueshme pa arsye

Grindja mes çifteve mund të jetë edhe një gjë e mirë për lidhjen, mirëpo nëse vazhdimisht grindeni për të njëjtën gjë dhe nuk arrini të gjeni zgjidhje, atëherë është koha t’i rishikoni gjërat.

Mungesa e ndjenjave

Kjo është kur vjen te pika që kur jeni me shoqëri nuk mund të putheni apo të përqafoni. Nëse vjen puna deri këtu, atëherë konsiderojeni vetën që nuk jeni më në një lidhje, të paktën jo në një të mirë.

Nuk bëni më seks

Zakonisht lidhjet nuk vlerësohen në bazë të asaj se sa bëni seks, por nëse nuk jeni duke bërë seks atëherë pasioni nuk ekziston më në lidhjen tuaj.

Sipas një studimi të fundit nga Universiteti i Edinburgut, dëmtimi i mëlçisë shkaktohet nga përdorimi i tepruar i paracetamolit, një ilaç i zakonshëm kundër dhimbjeve.

Informacione të reja treguan se si qetësuesi popullor dëmton mëlçinë. Studimet e kryera te minjtë zbuluan një lidhje me toksicitetin e mbidozës, e cila ndonjëherë është fatale dhe e vështirë për t’u kuruar.

Studimi mund të ndihmojë në udhëheqjen e hulumtimeve dhe trajtimet për të zbutur efektet negative të ilaçit, i cili është shkaku kryesor i dhimbjes akute të mëlçisë.

Studiuesit konkluduan se si paracetamoli ndikoi në qelizat e mëlçisë si në indin e njeriut, ashtu edhe në atë të miut.

Gjetjet e tyre treguan se në rrethana të caktuara, paracetamoli mund të dëmtojë mëlçinë duke ndërhyrë në nyjat strukturore, që janë thelbësore për funksionimin e duhur të qelizave fqinje në mëlçi.

Lidhjet e ngushta janë lidhje midis qelizave në murin qelizor që, kur prishen, dëmtojnë strukturën e indit të mëlçisë, duke dëmtuar funksionin e qelizave dhe ndoshta edhe duke shkaktuar vdekjen e qelizave.

Edhe pse ky lloj shkatërrimi qelizash ka qenë i lidhur me sëmundje të mëlçisë si kanceri, ciroza dhe hepatiti, më parë nuk ka qenë i lidhur me toksicitetin e paracetamolit.

Studiuesit tani synojnë të zhvillojnë një metodë të besueshme të përdorimit të qelizave të mëlçisë njerëzore si një alternativë ndaj testimit të kafshëve.

Më pas, ata do të shikojnë se si doza dhe kohë të ndryshme të paracetamolit ndikojnë në toksicitetin në mëlçi dhe identifikojnë objektivat e mundshëm për barna të reja.

Paracetamoli është qetësuesi më i popullarizuar i dhimbjeve në botë, pasi është i përballueshëm, i sigurt dhe efektiv kur përdoret sipas udhëzimeve.

Megjithatë, dëmtimi i mëlçisë, i shkaktuar nga ilaçet, mbetet një problem i rëndësishëm klinik dhe një pengesë për zhvillimin e ilaçeve më të sigurta.

Gjetjet theksojnë nevojën për kujdes në përdorimin e paracetamolit dhe mund të ofrojnë njohuri për të reduktuar dëmin që mund të rezultojë nga përdorimi i papërshtatshëm.

Dr. Leonard Nelson nga Laboratori i Hepatologjisë dhe Instituti për Bioinxhinierinë, thekson rëndësinë e këtyre studimeve në kuptimin dhe parandalimin e dëmeve të lidhura me paracetamolin.

Harrojeni barnat pasi seksi i shpeshtë mund të jetë çelësi për të shmangur disa sëmundje.

Një specialist i mjekësisë kineze thotë se seksi i rregullt është thelbësor për një shëndet të mirë. Ai zbuloi se sa shpesh duhet të bëjmë seks bazuar në moshën tonë.

Nina Cheng ngarkoi një video në TikTok duke thënë: A e dini se seksi i pamjaftueshëm konsiderohet shkaktar i sëmundjes në mjekësinë tradicionale kineze? Ndërsa mjekësia tradicionale kineze shpesh thekson efektet e mundshme afatgjata të aktivitetit të tepërt seksual, shumë nuk e kuptojnë se seksi i pamjaftueshëm konsiderohet gjithashtu një shkak i sëmundjes.

Pra, sa shpesh duhet të bëni seks për të mbajtur larg sëmundjet? Cheng u bazua në manualin e seksit 2000-vjeçar Su Nu Jing për të dhënë përgjigje. Sipas manualit, njerëzit në të 20-at duhet të bëjnë më shumë seks, që është çdo katër ditë. 30-vjeçarët duhet të bëjnë seks çdo tetë ditë, ndërsa 40-vjeçarët çdo 16 ditë. Gjërat ngadalësohen ndërsa mosha e mesme përparon. 50-vjeçarët duhet të bëjnë seks një herë në tre javë. 60-vjeçarët duhet të bëjnë seks vetëm një herë në muaj për një shëndet të mirë. Guruja e seksit ka një zgjidhje edhe për ata që nuk kanë partner, duke thënë se edhe me vetëkënaqësi mund të shmangen sëmundjet për aq kohë sa arrijnë orgazmën.

Shkencëtarët kanë një mendim të ndryshëm

Megjithatë, shkencëtarët argumentojnë se si burrat ashtu edhe gratë duhet të kenë orgazma më shpesh sesa këshillon Su Nu Jing. Për meshkujt, hulumtimi nga Universiteti i Harvardit zbuloi se ejakulimet e shpeshta mund të jenë çelësi për të shmangur kancerin e prostatës.

Një studim me pothuajse 32,000 burra zbuloi se nivelet e larta të aktivitetit seksual mund të zvogëlojnë rrezikun e kancerit të prostatës me 33%. Numri ideal i ejakulimeve është 21 në muaj, ose më shumë se pesë herë në javë, këmbëngulin studiuesit. Ndërkohë femrat duhet të kulmojnë pothuajse çdo të dytën ditë. Mjeku i Detroitit, Andrea Pennington thotë se gratë duhet të kenë të paktën tre orgazma në javë. “Përfitimet janë të shumta. Lehtësimi i stresit, përballja me depresionin dhe ankthin janë disa prej tyre”.

Top Channel

Buka është padyshim e mrekullueshme në shije dhe në shqisa por sa i përket shëndetit jo dhe aq.

Buka është e para prej së cilës një person që dëshiron të humbasë në peshë, duhet të heqë dorë.

Nga ana tjetër teprimi me bukën shoqërohet me pasoja në organizëm, të cilat do t’i gjeni duke lexuar më poshtë.

4 arsye pse nuk duhet ta teproni me bukën.

Më shumë uri

Kur vjen puna tek uria, ka shumë rëndësi lloji i bukës që zgjedhim.

Buka ofron shumë karbohidrate e veçanërisht ajo e bardha ka një nivel të lartë glicemie.

Studimet tregojnë se konsumi i produkteve me nivel të lartë glicemie mund të shtojë urinë dhe ta shtyjë njeriun drejt tepricës.

Niveli i sheqerit rritet

Ngrënia e një koshi të tërë me feta buke mund të nxisë rritjen e tepërt të nivelit të sheqerit në gjak.

Kur kjo ndodh, njeriu përballet me një rrezik të shtuar të shfaqjes së diabetit.

Buka e bardhë përmban drithë të përpunuar dhe ka nivel të lartë glicemie që përkthehet në nivel të lartë të sheqerit në gjak.

Ekspertët këshillojnë konsumin e frenuar të bukës dhe përzgjedhjen e llojit të duhur të saj që është buka me drithëra të plotë e të papërpunuar.

Shtim në peshë

Buka e bardhë nuk ofron fibër e as ushqyes të tjerë dhe rrjedhimisht nuk ju mban të ngopur gjatë.

Kësisoj ju do të konsumoni më shumë ushqim sepse do të ndiheni më të uritur dhe do të merrni më shumë kalori që përkthehet në shtim të paevitueshëm në peshë.

Probleme me tretjen

Një nga disavantazhet e konsumit të pakët të fibrës është tretja problematike dhe konstipacioni.

Për më tepër, buka e bardhë mund të përmbajë shumë kripë, veçanërisht nëse hani disa feta njëra pas tjetrës.

Konsumi i tillë i kripës shkakton fryrje në stomak e jo vetëm.

Ekspertët këshillojnë konsumin e frenuar të bukës dhe përzgjedhjen e llojit të duhur të saj që është buka me drithëra të plotë e të papërpunuar.

Të apasionuarit pas kafesë mburren me faktin se kjo e fundit është e pasur me antioksidantë dhe mund të shmangë një sërë komplikacionesh shëndetësore.

Nëse dëshironi të maksimizoni vlerat e kafesë, u japim gjashtë këshilla se si të shijoni ritualin e papërsëritshëm të mëngjesit.

Në fillim një gotë ujë

Njerëzit që e nisin ditën me një filxhan kafeje, nuk pijnë mjaftueshëm ujë gjatë ditës.

Ekspertët rekomandojnë që të pini një gotë me ujë kur të zgjoheni dhe përpara se të pini kafenë.

Për më tepër, ekspertët thonë se rituali i ujit duhet të vazhdojë edhe gjatë ditës që të jeni të hidratuar.

Hiqni dorë nga ëmbëlsuesit artificialë

Ëmbëlsuesit artificialë kanë lidhje të drejtpërdrejtë me rrezikun në rritje të mbipeshës, sëmundjeve të zemrës dhe diabetit të tipit 2.

Sipas informacioneve, ekspertët thonë se është më mirë të përdorni fare pak sheqer të vërtetë sesa ëmbëlsues artificial.

Vetëm një lugë sheqer

Shoqata Amerikane E Zemrës rekomandon përdorimin e jo më shumë se 6 lugëve çaji me sheqer në ditë.

Përpiquni të rezervoni vetëm një lugë çai me sheqer për kafenë tuaj dhe jo më shumë.

Qumësht me bazë bimore ose bagëtish të ushqyera me bar

Qumështi i bagëtive të ushqyera me bar është i pasur në vlera dhe acide yndyrore.

Qumështi me bazë bimore siç është ai i bajameve, arrës së kokosit apo shqemes ka më pak kalori dhe është më natyral.

Shtoni erëza

Nëse jeni të angazhuar në misionin e heqjes dorë nga sheqeri, atëherë zgjidhni erëza të ëmbla pluhur siç janë xhenxhefili, arrëmyshku, karafili apo kanella.

Këto erëza rrisin ndjeshëm dozën e antioksidantëve.

Kanella ka vlerën e shtuar sepse ndihmon të ulë sheqerin në gjak dhe është e pasur me antioksidantë.

Dremitje pas kafesë

Është e vërtetë që kafeja sjell energji, por efektet e saj ndihen vetëm 30 minuta pas pirjes.

Kjo do të thotë se ju mund të pini kafenë dhe të bëni një dremitje të shkurtër prej 30 minutash.

Kur të zgjoheni do të jeni energjikë.

Megjithatë kjo nuk rekomandohet në orët e pasdites.

Kafeja nuk duhet pirë të paktën 6 orë përpara gjumit të mbrëmjes./AgroWeb.org

Martesa konsiderohet shpesh si një mishërim i shenjtë i dashurisë reciproke mes partnerëve, por ndoshta ju nuk e dinit që ky akt mund të çojë edhe në vetmi të thellë mes tyre. Pavarësisht premtimit në altar për dashuri të përjetshme dhe mbështetje, realiteti mund të sjellë një tjetër anë të medaljes, duke i lënë partnerët të ndihen të vetmuar.

Vetmia brenda martesës shtrihet përtej mungesës së aktit fizik, por çon edhe në një shkëputje emocionale dhe intimitet të paplotësuar.

Por, cilët janë tre faktorët që ndikojnë në vetminë gjatë martesës?

1-Ka një shkëputje emocionale

Sipas një studimi të publikuar në Contemporary Family Therapy, çiftet që përfshihen në biseda të shpeshta dhe kuptimplota priren të përjetojnë kënaqësi më të madhe në marrëdhënie, të perceptojnë më shumë cilësi pozitive në marrëdhëniet e tyre dhe të ndihen më të afërt me njëri-tjetrin. Komunikimi nuk ka të bëjë vetëm me shkëmbimin e fjalëve, por edhe me të kuptuarit e vërtetë dhe lidhjen me partnerin/en në nivel emocional. Në rastet kur kjo lidhje mungon, atëherë ka shumë shanse që të ndiheni i/e vetmuar.

2-Ju po shmangni bashkëshortin/en tuaj

Nëse e shihni që keni sjellje me natyrë shmangëse në martesë, si kalimi i tepërt i kohës larg shtëpisë, ndjekja e pasioneve të veçanta ose gjetja e justifikimeve për të shmangur ndërveprimet me bashkëshortin/en, kjo mund të tregojë vetminë e brendshme brenda martesës. Merrni një moment për të reflektuar mbi veprimet dhe motivimet tuaja. A po kërkoni ngushëllim dhe përmbushje jashtë marrëdhënies apo jeni brenda saj? Përgjigjja e kësaj pyetjeje do të thotë shumë për ju.

3-homa juaj e gjumit ka zënë “pluhur”

Intimiteti është një aspekt thelbësor i kënaqësisë dhe lidhjes martesore. Kur ka rënie të dukshme ose mungesë të plotë të aktivitetit seksual brenda marrëdhënies, kjo mund të sinjalizojë shkëputje ose pakënaqësi emocionale. Intimiteti shtrihet përtej aktit fizik duke përfshirë edhe afërsinë emocionale mes partnerëve.